طرح ممنوعیت هرگونه پرواز هواپیماهای خطوط هوایی بلاروس بر فراز ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا یا فرود آنها در فرودگاههای این کشورها، از نیمهشب جمعه، ۱۴ خردادماه، اجرایی میشود.
خبرگزاری رویترز، به نقل از سه دیپلمات اروپایی، گزارش داد که سفرای اتحادیه اروپا روز جمعه طرحی را تصویب کردهاند که براساس آن هواپیماهای کشور بلاروس حق پرواز بر فراز کشورهای اتحادیه اروپا یا فرود در فرودگاههای این کشورها را ندارند.
این طرح بخشی از تحریمهای اقتصادی گستردهتر علیه بلاروس است که رهبران کشورهای اتحادیه اروپا پیشتر درمورد آن توافق کرده بودند و به گفته دیپلماتهای اروپایی، اجرای آن پیش از دیگر تحریمها و از نیمهشب جمعه (۱۴ خرداد) به وقت اروپای مرکزی آغاز میشود.
دولت بلاروس دوم خردادماه، یک هواپیمای مسافری خط هوایی رایانایر را که از آتن بهسمت ویلینوس، پایتخت لیتوانی، پرواز میکرد، با اعلام اخطار دروغ بمبگذاری، وادار به تغییر مسیر و فرود در فرودگاه مینسک، پایتخت بلاروس کرد. این هواپیما حامل رومن پروتاسویچ، روزنامهنگار مخالف دولت بلاروس بود که درپی این فرود اضطراری اجباری در مینسک دستگیر شد. این اقدام با واکنشهای شدید بینالمللی روبهرو شد. رهبران اتحادیه اروپا در نشستی که یک روز پس از این رویداد برگزار کردند، این اقدام را «هواپیماربایی» دانستند و خواستار آزادی فوری پروتاسویچ شدند. آنها در همان نشست درمورد تحریمهای جدید توافق کردند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، اتحادیه اروپا همچنین اکیدا توصیه کرده است که شرکتهای هواپیمایی اروپایی از پرواز برفراز بلاروس خودداری کنند، اما منع قانونی در این زمینه تصویب نکرده است.
بنابر اعلام یوروکنترل، سازمان ایمنی ناوبری هواپیمایی اروپا، بهطور معمول روزانه حدود ۴۰۰ هواپیمای مسافربری بر فراز بلاروس پرواز میکنند که ۳۰۰ مورد از آنها بدون فرود در خاک بلاروس است و تنها از حریم هوایی آن کشور برای پرواز استفاده میشود؛ از میان این ۳۰۰ پرواز، صد تای آنها مربوط به خطوط هوایی متعلق به کشورهای اتحادیه اروپا و بریتانیاست. لوفتهانزا، هواپیمایی اسکاندیناوی (SAS)، ایرفرانس، خط هوایی لهستان (LOT)، فینایر و ایر بالتیک، خطوط هوایی بودند که پیشتر اعلام کردند پروازهای خود از فراز بلاروس را متوقف کردهاند.
هواپیماهای بلاویا، خط هوایی ملی بلاروس، تا پیش از این روزانه از بلاروس به حدود بیست فرودگاه اروپایی، ازجمله در شهرهای هلسینکی، آمستردام، میلان، ورشو، فرانکفورت، برلین، مونیخ، پاریس، وین و رم، پرواز میکردند.